środa, 9 listopada 2011

robienie kompostu

Prowadzenie kompostownika to idealne rozwiązanie, nie tylko dla osób, które w swoim ogrodzie stawiają na ekologię i całkowite wyeliminowanie sztucznych nawozów. Kompostownik to bardzo przydatne wyjście również dla osób oszczędnych.
W ciągu całego roku gromadzimy bardzo wiele roślinnych odpadków i to nie tylko z ogrodu, ale także z gospodarstwa domowego. Unikamy więc konieczności wywozu większej ilości śmieci lub palenia uschłych roślin dodatkowo uzyskując bardzo cenny i efektywny nawóz.
Kompost to najtańszy i najbardziej naturalny materiał nawozowy posiadający bogate zasoby materii organicznej, idealnej do użyźniania gleby. Dodatkowa zaleta? Kompost nie jest szkodliwy i nie stanowi zagrożenia dla środowiska, tak jak nawozy mineralne czy nawet obornik.
Rozpowszechnione są dwa sposoby prowadzenia kompostownika zależne od miejsca kompostowania. Ewentualnościami jest tu pryzma lub kompostownik. Pierwszy sposób należy do tych łatwiejszych, ponieważ nie wymaga zakupu czy budowania kompostownika, ale... Kompostownik to większa estetyka, uporządkowanie i ochrona materiału przed wiatrem czy wysuszeniem przez słońce, które jest niepożądane.
Najbardziej nowoczesną metodą kompostowania jest użycie w tym celu specjalnych worków kompostowych. To wykorzystanie tradycyjnego sposobu w dyskretny i szybki sposób (dyskretny, ponieważ nie każdy chce mieć w ogrodzie kompostownik).
Kompostownik zakładamy na przestrzeni wiosny, aż do jesieni. Najważniejsze jest, aby temperatura była dodatnia. Decydując się na pryzmę należy wybrać stanowisko zacienione i osłonięte od wiatru. Materiałem do kompostowania będą resztki roślin, liście, chwasty, a także popiół drzewny. Nadają się tu również odpadki i resztki jedzenia, przykładowo obierki z owoców i warzyw, także fusy po herbacie. Dobrze jest, jeżeli dodamy również trochę rozłożonego kompostu, który pozostał z poprzednich kompostowań.
Możemy również produkować tak zwany kompost jednolity, przykładowo z samych liści. Należy jednak pamiętać, że im materiał bardziej zróżnicowany, tym uzyskany nawóz wartościowszy.
Niezależnie od tego, czy zdecydujemy się na pryzmę czy kompostownik, ważne jest zastosowanie odpowiednich warstw.
Pierwszą z nich powinno stanowić około dwadzieścia centymetrów połamanych gałęzi (najgrubsze na spodzie). To tak zwany drenaż. Następnie warstwa pochłaniająca składniki mineralne, które mogą być wymywane przez wodę. Na gałęzie nakładamy więc torf, ziemię, słomę lub starszy kompost. Kolejne warstwy materiału należy przekładać ziemią ogrodową, ewentualnie rozdrobnioną gliną. Pryzma nie powinna mieć więcej niż półtora metra wysokości. Na jej szczycie formujemy wgłębienie, aby woda z opadów wnikała w jej głąb.
Ważne uwagi na koniec. Do kompostowników nie wrzucamy roślin, które były porażone przez choroby oraz związków wapnia. Kompost nie powinien dojrzewać również w dołach czy pojemnikach betonowych. Materiał dodawany do kompostownika powinien być odpowiednio rozdrobniony.

sadzenie i pielęgnacje na zime

Kilka ciekawych rad, jak przygotować do zimowania i zabezpieczać przed szkodnikami oraz jak i gdzie przechowywać w okresie zimowym kwiaty, dzewka oraz krzewy.
Jak głęboko sadzić?
Jesienią sadzimy większość drzewek i krzewów owocowych. Podczas sadzenia trzeba zadbać nie tylko o wybór właściwego miejsca i podłoża , ale także o posadzenie ich na odpowiedniej głębokości. Często popełnianym błędem jest zbyt głębokie sadzenie drzewek. Powinny być sadzone tak, by miejsce szczepienia (zgrubienie znajdujące siew dolnej części pnia) znalazło się około 10 cm nad powierzchnią gruntu. Natomiast krzewy owocowe szybciej się rozkrzewiają i nie będą narażone na przesychanie, jeśli posadzimy je 5-10 cm głębiej niż rosły w szkółce.
Załóż opaski!
Na początku październik na pnie drzew zakładamy opaski lepowe , które będą stanowić przeszkodę nie do przebicia dla groźnego szkodnika, jakim jest piędzik przedzimek. Jesienią, kiedy pojawiają się pierwsze przymrozki, samice piędzika wychodzą z ziemi i przemieszczają się po pniu drzewa w górę, gdzie składają jaja. Opaska jest baterią, której samice nie są w stanie ominąć, bowiem nie potrafią latać. Za pomocą opasek można zwalczać nie tylko piędzika przedzimka. Opaski powleczone lepką substancją są dobrym sposobem na wyłapywanie innych szkodliwych owadów. Opaski można kupić w sklepie albo, co jest tańsze, przygotować samemu. Wystarczy pasy folii pomalować wolno schnącym klejem i owinąć nimi pnie na wysokości mniej więcej 130 cm .
Przechowujemy begonie.
Natychmiast po pierwszych przymrozkach, a jeszcze lepiej tuż przed nimi, wykopujemy ze skrzynek i z gruntu begonie bulwiaste i przygotowujemy do bezpiecznego przechowywania w okresie zimowym. Odrywamy pędy od bulw. Wykopane bulwy razem z resztkami ziemi przylegającymi do korzonków układamy na gazecie, aby obeschły. Po osuszeniu czyścimy i układamy w plastikowej skrzynce na warstwie trocin. Skrzyneczkę ustawiamy w suchym miejscu o temperaturze 10-15 stopni, gdzie trzymamy ją do wiosny.

ogrudek na zime przygotowania

Przed nami okres zbiorów jesiennych jak również okres przygotowania gleby na następny sezon. Obok przekopania gleba powinna zostać wzbogacona w niektóre składniki pokarmowe, które będą wykorzystane przez rośliny w następnym roku.
 Wraz z warzywami, owocami a nawet kwiatami zbiera się z działki co roku znaczne ilości składników mineralnych potrzebnych roślinom do normalnego wzrostu. Stosowanie nawozów organicznych i mineralnych wzbogaca glebę w utracone w ten sposób składniki. Jesień to pora kiedy powinniśmy już myśleć o przygotowaniu jej do następnego sezonu wegetacyjnego. Jest to szczególnie ważne w przypadku roślin wieloletnich, a więc drzew i krzewów owocowych, których korzenie zachowują aktywność do późnej jesieni. Także w przypadku kwater, na których mamy zamiar wiosną uprawiać warzywa czy kwiaty, jesienne nawożenie jest uzasadnione.
 Są składniki, które ze względu na słabą rozpuszczalność w roztworze, lub silne wiązanie w glebie, nie są narażone na wypłukiwanie w okresie jesienno-zimowym. Wiadomo też, że niektóre nawozy należy nie tylko wymieszać z glebą, ale także wprowadzić je na określoną głębokość, a jesień jest najodpowiedniejszym do tego okresem.
 Jesień to najlepsza pora na doprowadzenie odczynu gleby do optymalnego dla roślin, które mamy zamiar uprawiać wiosną. Dawkę nawozu wapniowego ustala się na podstawie pH i składu granulometrycznego gleby oraz wymagań roślin. Wapnowanie gleb w ogrodzie powinno być wykonane nie później niż 2 tygodnie przed nawożeniem nawozami organicznymi.
 Z nawozów organicznych do stosowania na jesieni poleca się obornik, pomiot ptasi, nawóz z pieczarkarni, ale także torf, przekompostowaną korą sosnową czy węgiel brunatny. Nawozy organiczne dostarczają próchnicy a po rozłożeniu – składników mineralnych. Torf i kora rozluźniają gleby ciężkie, poprawiając ich właściwości powietrzne a zastosowane na lekkie piaszczyste gleby, poprawiają ich spoistość i zdolność zatrzymywania wody i składników mineralnych. Nawozy organiczne powinny być przekopane jak najpóźniej przed nastaniem mrozów, aby zawarta w nich substancja organiczna nie uległa zbyt szybko całkowitemu rozkładowi. Przykrycie glebą powinno nastąpić natychmiast po rozłożeniu, na głębokość 15-20 cm w zależności od rodzaju gleby (na cięższych płycej) tak, aby znalazła się ona w warstwie wilgotnej gleby, ale przy dostępie powietrza. Do gleby zwykle wnosimy 50-80 kg obornika na 10m2 co 2 lata. Pod drzewa i krzewy owocowe 40 kg na 10m2 rozkładając go pod koronami. Najwyższe dawki stosujemy pod ogórki, cukinie, kabaczki, rośliny kapustne. Bardzo dobrym i niedrogim sposobem nawożenia organicznego jest przekopanie na jesieni roślin wysianych w lipcu specjalnie w tym celu jako nawozy zielone (rośliny motylkowe, gorczyca, facelia). Ponieważ trudne jest przykrycie całych roślin glebą, najczęściej ścina się część nadziemną, przeznaczając ją na kompost, a przekopuje się korzenie wraz z pozostałą częścią łodygi.
 Poza wapnowaniem i nawozami organicznymi można także na jesieni zastosować nawozy mineralne, nie wszystkie bowiem składniki zawarte są w nawozach organicznych w ilościach odpowiednich dla roślin. Torf wysoki czy kora zawierają ich bardzo niewiele w formie bezpośrednio przyswajalnej dla roślin.
 Potrzebne roślinie składniki mineralne są w różnym stopniu zatrzymywane przez glebę. Związki fosforu są zatrzymywane przez glebę w taki sposób, że w roztworze glebowym wchodzą w związki z wapniem, żelazem i glinem, które są nierozpuszczalne w wodzie i z których roślina nie może pobrać fosforu. Uwalniają się one stopniowo pod wpływem wydzielin korzeniowych. Jest to główna przyczyna słabego wykorzystania tego składnika przez rośliny, ale dzięki temu fosfor jest dobrze magazynowany w glebie. Ponieważ nawozy fosforowe odznaczają się małą ruchliwością w glebie, głębokie przekopanie jesienią jest dobrą okazją do wymieszania ich z całą warstwą uprawną. Gleby cięższe mają dużą zdolność zatrzymywania na powierzchni drobnych cząstek i próchnicy jonów potasu, magnezu i formy amonowej(NH4) azotu. Uzasadnia to stosowanie tych nawozów jesienią, szczególnie na glebach gliniastych czy gliniasto-piaszczystych.  Nawozy mineralne można zastosować z nawozami organicznymi. Nawozy potasowe siarczanowe np. siarczan potasowy oraz azotowe amonowe np. siarczan amonowy czy fosforan amonowy dajemy na jesieni w niepełnej dawce(1/2 lub 1/3 zaplanowanej dawki). Nawozy potasowe chlorkowe lepiej jest zastosować w całości na jesieni ze wzglądu na możliwość wypłukania przez zimę chlorków, na które wiele roślin reaguje ujemnie( większość roślin ozdobnych, krzewy jagodowe).
 Na rynku jest obecnie duży wybór mieszanek nawozowych zawierających makro- i mikroelementy, jednak stosuje się je głównie wiosną. Wadą gotowych mieszanek nawozowych jest stosunek składników nie uwzględniający zasobności gleby. Należy pamiętać, że skuteczność nawożenia zależy z jednej strony od potrzeb rośli a z drugiej od zawartości składników mineralnych w glebie. Nawożenie gleby zasobnej w dany składnik, nie zwiększa plonu, lecz powoduje ujemne skutki nadmiaru tego składnika.